Ματοβαμμένος μεσημβρινός

Cormac McCarthy
Εκδόσεις: Ζαχαρόπουλος
Σελίδες: 467
Τίτλος πρωτοτύπου: Blood Meridian or The evening redness in the west
Μετάφραση: Σπήλιος Μενούνος

Ο "Ματοβαμμένος μεσημβρινός" είναι το πρώτο χρονολογικά γραμμένο βιβλίο του McCarthy από αυτά που εκδόθηκαν στη χώρα μας και το τελευταίο του που διάβασα κλείνοντας έτσι όλη τη βιβλιογραφία του μέχρι στιγμής στα ελληνικά. Είναι από τους συγγραφείς που μου αρέσουν πάρα πολύ και κανένα του βιβλίο δεν με απογοήτευσε. Πολλοί ισχυρίζονται πως είναι από τους κορυφαίους εν ζωή Αμερικανούς πεζογράφους, ίσως να είναι και έτσι. Πολύ καιρό τώρα ήθελα να διαβάσω το συγκεκριμένο βιβλίο που θεωρείται πως είναι και το αριστούργημα του και τελικά το έκανα από τη συγκεκριμένη έκδοση του '92 από τον Ζαχαρόπουλο. Μια έκδοση με ένα πολύ όμορφο εξώφυλλο η οποία όμως με ζόρισε λίγο στην ανάγνωση λόγω των διαστάσεων των σελίδων (17x12 εκ.) και της μικρής σχετικά γραμματοσειράς.

Βρίσκω λίγο δύσκολο να δώσεις με μια περίληψη του βιβλίου αυτού, αυτά στα οποία μπροστά θα βρεθείς να διαβάσεις. Πάρα πολύ περιληπτικά πρόκειται για την ιστορία ενός εφήβου από το Τενεσσί των ΗΠΑ που εγκαταλείπει το σπίτι του, περιπλανιέται μέσα στην πολιτεία του Τέξας ώσπου βρίσκεται να γίνεται μέλος μιας ομάδας "στρατιωτικών" που έχουν σκοπό να εισβάλλουν στο Μεξικό και να διεκδικήσουν εκτάσεις γης από τους "βάρβαρους" ερυθρόδερμους με προσωπικό όφελος. Πάρα πολύ σύντομα αυτή η επιχείρηση έχει μακάβριο τέλος για όλους σχεδόν. Ο νεαρός ήρωας καταφέρνει να σταθεί τυχερός και να σωθεί και μετά από κάποιο διάστημα γίνεται μέλος μιας άλλης ομάδας, στρατολογημένης από την κυβέρνηση του Μεξικού ώστε να προστατέψει τους πολίτες του κράτους από τους ινδιάνους. Μιας ομάδας που αποτελείται από αποβράσματα της κοινωνίας πολλοί από τους οποίους προέρχονται μέσα από τις φυλακές και είναι διαφόρων εθνικοτήτων κυρίως όμως Αμερικανοί. Από κει και πέρα αυτή η ομάδα ακολουθεί μια δική της και πέρα από κάθε ανθρώπινη λογική πορεία μέσα στη χώρα του Μεξικού που βάφεται με αίμα. Ένα πορτραίτο της άγριας δύσης.

Όποιος έχει διαβάσει κάποιο άλλο βιβλίο του McCarthy (εκτός ίσως από τον "Δρόμο" που συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό) θα έχει καταλάβει πως ένα από τα κύρια γνωρίσματα των βιβλίων του είναι η βία. Τίποτα όμως δεν μπορεί να προϊδεάσει κάποιον που θα το διαβάσει κι ας έχει προηγούμενη εμπειρία από τον συγγραφέα, γι' αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει. Δεν έχω δει ποτέ τόσο βία στις σελίδες βιβλίου μέχρι στιγμής. Βία πέρα από κάθε φαντασία και πιο ωμή από ποτέ. Όλοι φαντάζομαι έχουμε δει ταινίες με βίαιες σκηνές κτλ αλλά σε ένα βιβλίο είναι πολύ διαφορετική η αίσθηση που σου δημιουργούν τέτοιου είδους σκηνές. Πραγματικά μένεις με το στόμα ανοιχτό. Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος πως γίνεται να σου αρέσει ένα βιβλίο με τόσο βία και τι μπορεί να σου δώσει. Και όμως. Αυτό νομίζω πως είναι το μεγάλο επίτευγμα του McCarthy. Καταφέρνει να "πουλήσει" με ένα μοναδικό τρόπο όλο αυτό το προϊόν ώστε τελικά να αρέσει στον αναγνώστη. Χωρίς να δημιουργήσει κανέναν ουσιαστικά ολοκληρωμένο χαρακτήρα επικεντρώνει όλο τον ενδιαφέρον στην δράση. 

Ιδιαίτερη και μοναδική η γραφή του προσωπικά μου αρέσει πάρα πολύ. Περιγραφές της φύσης εκπληκτικές, έχω την αίσθηση πως μπορεί να περιγράψει ένα ηλιοβασίλεμα, ένα ποτάμι ή μια οροσειρά με χίλιους δυο τρόπους. Το όλο βιβλίο αναδεικνύει την πιο σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου και τα πιο άγρια και ζωώδη του ένστικτα και διεισδύει στην άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής. Μου άρεσε αρκετά χωρίς όμως να με ξετρελάνει. Η αλήθεια είναι πως το περίμενα καλύτερο. Το βιβλίο θέλει ειλικρινά γερό στομάχι και δεν μπορώ να πω με σιγουριά πως θα διασκεδάσει κάποιον που θα το διαβάσει. Έχοντας διαβάσει και τα 6 βιβλία του που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, θεωρώ πως δεν είναι το κορυφαίο του. Αυτό που μου άρεσε περισσότερο από όλα είναι το "Όλα τα όμορφα άλογα".