Μακρινό Αστέρι

Roberto Bolano
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 203
Τίτλος πρωτοτύπου: Estrella distante
Μετάφραση: Αγγελική Αλεξοπούλου

Όταν πριν από περίπου ένα χρόνο διάβασα τους "Άγριους ντετέκτιβ" κάπου μέσα μου καταλάγιασε ο ενθουσιασμός που είχα (προ) αναπτύξει για τον συγγραφέα. Το "μακρινό αστέρι" ένα χρόνο μετά είναι το δεύτερο βιβλίο του που διαβάζω και δυστυχώς ο Bolano δεν καταφέρνει και πάλι να με εντυπωσιάσει.

Ο ανώνυμος αφηγητής της ιστορίας είναι ένας νεαρός Χιλιανός που παρακολουθεί μαθήματα ποίησης σε λογοτεχνικά εργαστήρια. Η πλοκή τοποθετείται στη Χιλή λίγο πριν την δικτατορία του Πινοσέτ και φτάνει μέχρι τη δεκαετία του '90. Κατά τη διάρκεια αυτών των μαθημάτων γνωρίζει και συνάπτει φιλίες με διάφορους εκολαπτόμενους ποιητές, αλλά αυτός που κυριαρχεί στην προσοχή όχι μόνο της δικής του, αλλά και των υπολοίπων, είναι ένας αινιγματικός και μυστηριώδης χαρακτήρας, πολύ δημοφιλής κατά τ' άλλα ιδίως στις γυναίκες, με το όνομα Αλμπέρτο Λουϊς Τάγλε. Μετά το πραξικόπημα του 1973 και την κατάληψη της εξουσίας από τον Χιλιανό δικτάτορα και ενώ ο αφηγητής μας βρίσκεται να είναι φυλακισμένος για πολιτικούς λόγους, αποδεικνύεται πως αυτός ο σκοτεινός χαρακτήρας που κέντριζε την προσοχή όλων δεν είναι παρά ένας αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας με γερμανική καταγωγή, ο οποίος συνεχίζει να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος αφού ως εξαίρετος πιλότος γράφει κυριολεκτικά στον αέρα της Χιλής ποιήματα κατά τη διάρκεια των πτήσεων του.

Ο εκκεντρικός χαρακτήρας των ποιημάτων αυτών καθώς και μια έκθεση φωτογραφίας που διοργανώνει στο σπίτι του γρήγορα αποκαλύπτουν την φασιστική ιδεολογία που τον διακατέχει καθώς αποκαλύπτονται κάποια απεχθή εγκλήματα που διέπραξε στο παρελθόν. Κάτι που αναγκάζει την ηγεσία να τον αποδεσμεύσει από τα στρατιωτικά του καθήκοντα αφού οι πράξεις του είναι τόσο απροκάλυπτες ώστε βλάπτουν την εικόνα του κράτους. Από τη στιγμή αυτή και μετά τα ίχνη του χάνονται τουλάχιστον επώνυμα, αλλά συνεχίζει να δημοσιεύει ποιήματα χρησιμοποιώντας διάφορα ψευδώνυμα. Ο αφηγητής της ιστορίας που πλέον μετά την γρήγορη αποφυλάκιση του βρίσκεται πλέον στην Ισπανία, στην πορεία του χρόνου αναζητά τα ίχνη του Κάρλος Βίντερ (το πραγματικό του όνομα), ενώ ταυτόχρονα γνωρίζει έναν πρώην επιθεωρητή της αστυνομίας με μεγάλη φήμη την εποχή του Αλιέντε στη Χιλή, ο οποίος για προσωπικούς λόγους βρίσκεται και αυτός στην αναζήτηση του χαμένου ποιητή.

Βρήκα πολλά κοινά χαρακτηριστικά στα δυο αυτά βιβλία του συγγραφέα που διάβασα. Η πλοκή περιστρέφεται και εδώ γύρω από την λογοτεχνία. Και πάλι δεκάδες ονόματα ποιητών και έργων, πολλά παντελώς άγνωστα για μένα, κυρίως της εποχής της δικτατορίας του Πινοσέτ. Εύκολα μπορεί να ανιχνεύσει κανείς το πολιτικό φόντο της εποχής πίσω από την πλοκή αλλά αυτή βασίζεται κατά κύριο λόγο στη λογοτεχνία. Ο ανώνυμος αφηγητής της ιστορίας έχει και πάλι ξεκάθαρα αυτοβιογραφικά χαρακτηριστικά του συγγραφέα, κάτι που βρήκα πολύ ενδιαφέρον, αλλά αυτό από μόνο του δεν με έκανε να αγαπήσω το βιβλίο. Υπάρχουν σημεία που ρουφιούνται κυριολεκτικά αλλά και άλλα που μου φάνηκαν βαρετά και κουραστικά με ανούσιες λεπτομέρειες. Τα συναισθήματά μου απέναντι στο βιβλίο είναι πάνω κάτω τα ίδια με αυτά που μου δημιουργήθηκαν για τους "Ντετέκτιβ". Ενώ μου άρεσε πολύ η γλώσσα και το αφηγηματικό στυλ δεν μπορώ να πω το ίδιο και για το βιβλίο σαν σύνολο. Ένα ενδιαφέρον βιβλίο με πολλά αλλά όμως, και κατά κάποιο τρόπο αδυνατώ να κατανοήσω την τόσο μεγάλη "φασαρία" γύρω από το όνομα του συγγραφέα. Προσωπικά ομολογώ πως δεν βρίσκω στον Bolano κάτι το τόσο ξεχωριστό που θα με ενθουσιάσει χωρίς να όμως και να τον θεωρώ κακό σε κάθε περίπτωση.